ธรรมทั้งหลายมาแต่เหตุ พระพุทธเจ้าทรงเป็นพระป่าองค์แรกที่ฝึกฝนอบรมจิตตภาวนาจนตรัสรู้ธรรม อุปมาไก่ป่าตัวแรกเจาะฟองอวิชชาออกมา ธรรมะมีคุณค่ามาก พระองค์ทรงกราบได้แต่ธรรม คุณค่าของธรรม นับแต่เบื้องต้นสมาธิธรรม “สุขอื่นยิ่งกว่าความสงบไม่มี” ท่ามกลางปัญญาธรรม และแม้ที่สุดวิมุตติธรรม “พระนิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง” ล้วนต้องเกิดจากการปฏิบัติตามความเป็นจริง เพราะอริยสัจ มีหนึ่งเดียว ต้องตรวจสอบได้ ดังที่วงกรรมฐานตรวจสอบคุณธรรมกัน
หนังสือสมาธิไก่ป่า ท่านพระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต เมตตา แสดงถึงสมาธิที่แท้จริงในพระพุทธศาสนาไว้อย่างชัดเจน ซึ่งจะต้องมีเหตุ มีการกระทำ ต้องฝึกฝนอบรมทรมานมาและต้องเป็นสัมมาสมาธิเท่านั้น ดังที่ หลวงปู่เสาร์ หลวงปู่มั่น ออกปฏิบัติได้คุณธรรมแล้วจึงมาสั่งสอนตามหลักศีล สมาธิ ปัญญา โดยให้ทำความสงบใจหรือสมาธิก่อน เมื่อเป็นสัมมาสมาธิแล้วให้ยกขึ้นสู่วิปัสสนา ตามหลักสมถ - วิปัสสนากรรมฐานที่พระพุทธเจ้าทรงวางไว้ ไม่ใช่สมาธิโมฆะ หรือสมาธิกาฝากของโมฆบุรุษ ผู้ไม่เคารพธรรมวินัย จะเป็นปริยัติก็ไม่ใช่ ปฏิบัติก็ไม่เชิง ประดุจดังไก่บ้า แล้วสำคัญตนเป็นพระอรหันต์โดยที่ตนเองไม่มีคุณธรรม แม้สมาธิธรรมก็ไม่มี สมาธิก็ทำไม่เป็นและไม่รู้จัก ใจก็เต็มไปด้วยกิเลส มีแต่ทิฐิมานะ หัวใจซุกขยะ แล้วไปบัญญัติหลอกลวงสอนกัน เช่น สอนลืมตาทำสมาธิ หลับตาทำใช้ไม่ได้ ซึ่งเป็นเรื่องโลกๆ ไร้สาระไม่เกี่ยวกับธรรมะ
หากผู้ใดได้ศึกษาและปฏิบัติตามแนวทางสมาธิไก่ป่าอย่างจริงจัง จะเข้าใจนัย ไก่ป่า ไก่บ้าน ไก่บ้า ย่อมเกิดปัญญา ไม่หลงตกเป็นเหยื่อและมีส่วนในการจรรโลง สืบทอด รักษาพระพุทธศาสนาให้วัฒนาสถาพรเจริญรุ่งเรืองสืบต่อไป