บุญไม่ปิดอบาย
พระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต

เทศน์เช้า วันที่ ๑๙ สิงหาคม ๒๕๔๔
ณ วัดสันติธรรมาราม ต.คลองตาคต อ.โพธาราม จ.ราชบุรี

ทำบุญพระประธาน ทำบุญพระอะไรก็แล้วแต่ แล้วจะปิดอบายภูมิไง การจะปิดอบายภูมิ มันปิดอบายภูมิได้อย่างไร?

สร้างบุญกุศลเป็นบุญกุศล จะทำบุญที่ไหนคือบุญนะ ทำบุญคือบุญ ทำบาปคือบาป มันเป็นบุญเป็นบาปโดยเนื้อหาสาระของมัน แต่คำว่า “จะปิดอบายภูมิ” มันเป็นว่าถ้าทำบุญแล้วอยู่กับบุญตลอดไป มันก็ไปบุญกุศลไป มันจะไม่ไปอบายภูมิแน่นอน ถ้าเราอยู่ในบุญกุศล แต่มันการันตีไม่ได้ไง การันตีว่าปิดอบายภูมิไม่ได้เพราะอะไร?

เพราะว่าเวลามันเผลอได้ คนเราเวลาเกิดเวลาตาย คนมันเผลอได้ มันเป็นอะไรได้ แล้วมันไม่การันตีนี่ ถ้ามันการันตี มันผิด ๒ ประการ ประการหนึ่งคือว่าถ้าเราเชื่อมั่นว่าเราทำบุญกุศลแล้ว เราไม่ตกในอบายแล้วมันจะนอนใจไง คนจะนอนใจ แล้วคนอย่างนั้นมันจะไปได้ง่ายเลย ไปได้ง่ายเพราะอะไร?

เพราะว่ามันเพลินไง เวลามันตายมันเผลอตาย เวลาคนมันตาย มันเผลอตายได้นะ เช่น เวลาประสบอุบัติเหตุอะไรนี่ แป๊บ...มันตายไป

แต่ถ้ามันปิดอบายภูมิได้นะ มันต้องทำให้ถึงพระโสดาบัน พระโสดาบันนี่มันปิดอบายภูมิได้เพราะว่า! เพราะว่ามันไม่เผลอเด็ดขาด เห็นไหม เวลาปิดอบายภูมิ พระโสดาบันหมายถึงว่ามันแก้ไขถึงใจไง พอแก้ไขถึงใจ เห็นไหม ความเห็นผิด ความเห็นว่ากายเป็นเรา เราเป็นกายนี่มันความเห็นอันเดียวกัน

แล้วเวลามันจะตาย หัวใจต้องหลุดออกไปจากกาย มันจะสะเทือนทันทีไง มันจะสะเทือนทันที มันจะรู้เท่าทันที แล้วสติมันจะพร้อมทันที มันจะไม่ไปทางต่ำ มันคิดถึงบุญกุศลอันนี้ คิดถึงความเห็นเดิม มันเป็นความเห็นเป็นเนื้อของใจ มันถึงปิดอบายภูมิ ถ้าปิดอบายภูมิมันต้องตรงนี้

แล้วทำบุญเฉยๆ ทำบุญอะไร ทำบุญเฉยๆ ปิดอบายภูมิได้อย่างไร?

แต่ว่าทำบุญเฉยๆ ไม่ใช่บุญก็ไม่ใช่ มันได้บุญกุศลแต่มันไม่ใช่หลักตายตัวว่าปิดอบายภูมิโดยหลักตายตัว มันไม่มีหลักตายตัวว่าปิดอบายภูมิได้หรอก ดูอย่างทำบุญ เห็นไหม อย่างที่พูดเมื่อคืนว่า “ถ้าถือศีล ๕ นี่ ถือศีล ๕ โดยสมบูรณ์บริสุทธิ์ ปิดอบายภูมิโดยธรรมชาติเลย แต่คนถือศีลมันก็เผลอได้”

มโนกรรม...ถ้าเราถือศีลบริสุทธิ์ เห็นไหม เราไม่ทำผิดข้างนอกเลย แต่มโนกรรมมันก็เกิดได้ ความเห็นผิดของเรา เห็นไหม ความเผลอของเรา มโนกรรม กรรมมันเกิดขึ้น เห็นไหม กรรม... กรรมจำแนกสัตว์ให้เกิดต่างกัน กรรมเป็นเผ่าพันธุ์ กรรมเป็นพันธุ กรรมเป็นเครื่องอยู่อาศัย กรรมบังคับให้เราเป็นไป

ฉะนั้น เราไม่ทำบาปโดยข้างนอก เห็นไหม แต่ข้างในล่ะ? ถ้าข้างใน เห็นไหม มันคิดผิดคิดอะไรไป มันก็เป็นมโนกรรม แล้วอันนั้นมันเป็นวิญญาณปฏิสนธิ อันนั้นมันสำคัญกว่า อันความเห็นในหัวใจเวลามันเกิดมันตาย อันนั้นสำคัญกว่าอันข้างนอก อันนั้นมันเผลอมันเผลอจากตรงนั้น

แต่ถ้ามันไม่เผลอ เห็นไหม มันไม่เผลอจริงๆ มันต้องถึงที่สุด แต่พระโสดาบันนี้ไม่เผลอในเวลาประสบอุบัติเหตุ ไม่เผลอในขณะนั้น มันสติไม่สมบูรณ์ แต่พระอรหันต์สมบูรณ์ตลอด เห็นไหม เวลามันเสวยอารมณ์ จิตมันเสวยขันธ์ ความคิดมันออกมา เวลาจิตมันจะคิดออกมามันต้องสร้างรูปขึ้นมา มันจะเกิดภพเกิดสิ่งความคิดออกมา ตรงนั้นมันมีความคิด มันสะเทือนความรู้สึกไง

พอสะเทือนความรู้สึกปั๊บ มันเสวยอารมณ์ ความคิดมันก่อนจะคิด สติมันจะพร้อมขนาดนั้นนะ มันจะคิดออกมาตลอด สติไม่เผลอเลย แต่ถ้าไม่เผลอทำไมท่านทำความผิดพลาด?

ความผิดพลาดที่ว่าความเผอเรออันนั้นนี่ อันนี้มันเผลออย่างที่ว่า อยู่กับอาจารย์มหาบัว ท่านจะสวดปาติโมกข์ พระมารอกันเต็มศาลาเลย แล้วพอจนเกินเวลาก็ไปตามท่าน ท่านบอก “ท่านนั่งรอเวลาอยู่” นั่งอยู่เหมือนกัน เห็นไหม แต่เวลานาฬิกามันตายไป ไม่ได้ดูเวลามา นี่มันเผลอไป

ความเผลออันนี้มันเผลอมันถึงว่ามันไม่เป็นกรรมให้กับหัวใจนั้น มันไม่มีกรรมไม่มีอะไรทั้งสิ้น ไอ้อย่างนี้ถึงว่าเวลามันพร้อมสมบูรณ์ พระอรหันต์พร้อมสมบูรณ์ ต้องเรียบร้อยทั้งหมด ต้องพร้อมกิริยาทั้งหมด อันนี้มันเป็นองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเท่านั้น

แต่ถ้าพระอรหันต์ เห็นไหม พระสารีบุตรยังเป็นจริตนิสัย สันดานยังแก้ไขไม่ได้ ยังเป็นไปอยู่ แล้วถ้ามันเผลออย่างนี้ มันเผลอหมายถึงว่ามันไม่สะเทือนใจ มันไม่มีผลกับหัวใจอันนั้น แต่ถ้ามันเป็นความคิดเป็นอะไรขึ้นมา มันจะเสวยอารมณ์ สติจะอัตโนมัติมาพร้อมกับความคิดนั้น ความคิดจะมีสติมาพร้อมเลย จะไม่เผลอเลย อันนั้นเป็นโดยสมบูรณ์ แต่พระโสดาบันจะเผอเรอในข้างบนนั้น เผอเรอในนั้น แต่เวลาตายมันไม่เผอเรอ เวลาตายมันสะเทือนหัวใจ มันถึงปิดอบายโดยธรรมชาติไง

ถ้ามันเข้าใจตรงนี้แล้ว บุญกุศลเราก็ทำบุญกุศลไป แล้วเราก็ต้องประพฤติปฏิบัติไป คืองานข้างหน้าเรายังมีอีกมหาศาลเลย งานข้างหน้าของเราคืองานที่ว่าเราจะทำตัวของเราให้พ้นจากภัยให้ได้ แต่ถ้าเราเชื่อว่าเราทำตรงนี้แล้ว เห็นไหม เราสร้างบุญกุศลนี้แล้วมันจะปิดอบายภูมิ เราจะทำความผิดก็ได้ ทำความเห็นตามความพอใจของเรา

เพราะเรานอนใจไง ว่าเรามีเครื่องอยู่อาศัย มีเครื่องที่...อยู่ เห็นไหม ความเห็นผิด วุฒิภาวะของพระองค์นั้นถึงพูดออกมานี่มันหวังอะไร ตัวเองมันก็ผิด ถ้าตัวเองพูดอย่างนี้ตัวเองก็เห็นผิด แล้วก็สอนให้คนอื่นเห็นผิด เห็นไหม ที่ว่าโคนำฝูง ถ้าโคที่ฉลาดจะนำฝูงโคนั้นพ้นจากวังน้ำวนทั้งหมดเลย ถ้าโคไม่ฉลาดนะ จะทำให้ฝูงโคนั้นจะตกอยู่วังน้ำวนนั้น แล้ววังน้ำวนนั้นดูดออกไป ดูดกลืนกินไปเลย

ในวัฏวนนี่ก็เหมือนกัน ขนาดโคนำฝูงถ้าไม่ฉลาดนะ มันทำให้เราเนิ่นช้า ครูบาอาจารย์ที่ไม่ฉลาดพอ จะทำให้เราไม่สามารถก้าวเดินไปได้ แล้วถ้าครูบาอาจารย์ที่ว่าไม่ใช่ฉลาดนะ เขาหวังผลประโยชน์ของเขา พูดชักจูงใจให้เราคิดของเราไปอย่างนั้น

ถ้าเราคิดของเราไปอย่างนั้น มันก็เป็นความคิดของเรา ถ้าพูดชักจูงใจไป ความคิดของเรา เราก็ตามเขาไป ความเห็นอันนั้นมันเป็นอีกอย่างหนึ่ง ถ้ามันเป็นความเห็นของเขา มันเป็นผลประโยชน์ มันถึงต้องคิดให้เป็นผลประโยชน์ แต่ถ้าคิดความเผลอพลั้งไป

นี่ถึงบอกว่าพระรู้ภูมิกัน ภูมิมันอยู่ตรงนี้ไง ภูมิมันจะจริงไม่จริงจะชักเข้ามานี่เลย ชักเข้ามาพระไตรปิฎกเลย พระไตรปิฎกคือพูดไว้แน่นอน พระไตรปิฎกจะว่าไว้อย่างนั้นเลย ถ้าเกิดเป็นพระโสดาบัน เห็นไหม ปิดอบายภูมิเพราะอะไร?

เพราะว่ามันจะเกิดอีก ๗ ชาติเท่านั้น จะเกิดอีก ๗ ชาติแล้วจะสิ้นไป เกิดอย่างน้อยเป็นมนุษย์ ไม่ลงต่ำ เห็นไหม แต่ถ้าเราเผลอ ดูอย่างที่ว่าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นพระโพธิสัตว์ เวลาสร้างบุญกุศลมามันยังเผลอไปได้ เกิดเป็นสัตว์เดรัจฉานก็เกิด เกิดเป็นนะ สัตว์เดรัจฉานนี่เป็นอะไร? สัตว์เดรัจฉานนี่เป็นอบายภูมิไหม? สัตว์เดรัจฉานนี่ เกิดเป็นกวางทองนี่เป็นอบายภูมิไหม? ก็เป็นอบายภูมิ อบายภูมิตั้งเข้าไปๆ

แต่เกิดขณะนั้น แล้วเกิดในใต้ขณะนั้นก็เคยเป็นไป ความเป็นไปถ้าเกิดขณะนั้นมา มันก็เป็นของมันเป็นอย่างนั้น ของมันคือว่ามันเป็นไปในลักษณะที่ว่าเกิดตายเกิดตายไป

มันถึงว่าไม่สามารถปิดกั้นได้หรอก ถ้าไม่ปิดกั้นได้ก็วางเป็นไอ้นั่นไป วางเป็นว่าเราไม่เชื่อตรงนั้น เราทำบุญของเราเป็นบุญของเรา บุญคือเป็นบุญของเรา เราทำบุญกุศลของเราก็เป็นบุญกุศลของเรา เราจะทำบาปอกุศล ไอ้นี่มันเป็นเรื่องข้างนอกนะ

ถ้าเรื่องที่ว่าทำเรื่องมโนกรรมนี่สำคัญที่สุด ความคิดให้มันถูกต้อง ถ้าความคิดถูกต้องแล้วมันจะทำขึ้นมาให้ใจสงบขึ้นมาได้ พอใจสงบขึ้นมา แล้วยกขึ้นวิปัสสนาได้ถูกต้องได้ มันจะยกขึ้นวิปัสสนาจากภายใน ถ้าภายในเข้าไป มันจะชำระกิเลสเข้าไป เห็นการชำระกิเลสเข้าไป มันจะเห็นผลเป็นปัญญาก้าวเดินไปโดยธรรมจักร ธรรมจักรจะเวียนออกมาๆ แล้วชำระใจของเราเข้าไป วุฒิภาวะของใจมันจะเกิดขึ้นตรงนั้น

ถ้าไม่มีวุฒิภาวะใจ เราเชื่อเขา ความเชื่อมันไม่สามารถแก้กิเลสได้นะ ความเชื่อ ความเห็นของเรา เวลาประพฤติปฏิบัติ เห็นไหม เราต้องการสถานที่สัปปายะ หมู่คณะสัปปายะ ถ้าคนทำความดีด้วยกัน หมู่คณะนั้นดึงกันไปดีหมดเลย ถ้าหมู่คณะพาไปดีนะ ถ้าหมู่คณะพาไปไม่ดี หมู่คณะความเห็น เห็นไหม นี่สัปปายะ แล้วถ้าเกิดครูบาอาจารย์สัปปายะทั้งหมด แล้วเราก็ต้องอาศัยสิ่งนั้นเพื่อให้หัวใจเรามันควรแก่การงาน

ถ้าเราทำของเราคนเดียว มันก็ไม่อยากทำของเรา แล้วมันวนอยู่ของเรา เห็นไหม วนอยู่กับเรานี่เป็นอะไร? เป็นกิเลสภายในหัวใจใช่ไหม? กิเลสในหัวใจของเรา กับเราชำระกิเลสในหัวใจของเรา เราต้องแก้ไขอย่างนั้น

ถึงว่ามันไม่สามารถปิดอบายภูมิหรอก มันไม่ใช่ แต่ถ้ามันปิดอบายภูมิมันถึงปิดอบายภูมิ ถ้าปิดอบายภูมิได้มันต้องชำระกิเลสได้ ต้องเป็นพระโสดาบันอย่างต่ำ นอกนั้นมันตามบุญกุศลที่มันไม่ปิดอบายภูมิแต่มันเป็นบุญกุศล ถ้าเราเจาะอยู่กับตรงนั้นตลอดไป เออ...เป็นไปได้ แต่ถ้ามันเผลอเมื่อไหร่มันก็ต้องเป็นไป แล้วมันเผลอได้ หัวใจคนมันเผลอได้ เอวัง