เทศน์เช้า วันที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๕๒
พระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต
ณ วัดป่าสันติพุทธาราม (วัดป่าเขาแดงใหญ่) ต.หนองกวาง อ.โพธาราม จ.ราชบุรี

วันนี้วันสำคัญทางพุทธศาสนา เราชาวพุทธนะ พุทธศาสนาเป็นศาสนาของสัตบุรุษ พุทธศาสนาเป็นศาสนาที่มีคุณประโยชน์กับชีวิตของมนุษย์มหาศาล ศาสนานี่เป็นศาสนาที่ควรแก่มนุษย์ ไม่ควรแก่สัตว์ ดูสิสัตว์มันไม่เข้าใจของมัน เห็นไหม ศาสนานี้สมควรแก่มนุษย์

เราเป็นมนุษย์นะ เป็นสัตบุรุษ เพราะศาสนานี่ ถ้าโดยพื้นฐาน เห็นไหม ศาสนาถ้าเราศึกษาธรรมะเป็นเครื่องขัดเกลาจิตใจ ขัดเกลาจิตใจให้เป็นคนดีนะ คนดีเพราะอะไร? เพราะความกตัญญูกตเวทีเป็นเครื่องหมายของคนดี ความกตัญญูกตเวทีใช่ไหม? แล้วองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ วางศาสนาไว้เนี่ย

วัฒนธรรมประเพณีเกิดมาจากไหน? วัฒนธรรมประเพณีไม่ใช่ศาสนา แต่เป็นผลพลอยได้จากศาสนา เพราะศาสนานี่เป็นเรื่องอริยสัจ สัจจะความจริง แต่ประเพณีวัฒนธรรมเพราะคนดี วัฒนธรรมประเพณีเกิดจากหัวใจของมนุษย์ มนุษย์คนที่ดี เห็นไหม ดูสิสิ่งต่างๆ เกิดจากมนุษย์เป็นผู้ทำนะ แต่มนุษย์ที่มีหัวใจดีสิ่งนั้นจะเป็นคุณงามความดี

พุทธศาสนา ศาสนานี้สมควรแก่มนุษย์ ถ้ามนุษย์นั้นมีวุฒิภาวะ ถ้ามนุษย์ไม่มีวุฒิภาวะ ศาสนา เห็นไหม สัตบุรุษ โมฆบุรุษ.. โมฆบุรุษเห็นแก่ลาภ ตายเพราะลาภ ตายเพราะชื่อเสียง ตายเพราะต่างๆ นั้นคือโมฆบุรุษ ยิ่งมีศาสนา ศาสนายิ่งเป็นโทษกับเขา เป็นโทษกับเขาแต่เขาเอาสิ่งนี้ไปหาผลประโยชน์ของเขา ดูสิบัว ๔ เหล่า บัวใต้น้ำ บัวพื้นน้ำ บัวปริ่มน้ำ บัวพ้นน้ำ

เหมือนกัน ในพุทธศาสนาเราเป็นบัวชั้นไหน? เห็นไหม ดูสิในพุทธศาสนา ศาสนานี่กล่อมเกลาจิตใจนะ กล่อมเกลาจิตใจให้เป็นคนดี ดูสิในครอบครัวของเรา ลูกหลานของเราไม่ฟังเรา ไม่ฟังพ่อฟังแม่เพราะอะไร? เพราะมันเป็นสายบุญสายกรรม แต่ประเพณีวัฒนธรรมเขากลัวประชาชน กลัวสังคมติเตียน วัฒนธรรมประเพณีนี่บีบบังคับให้คนเป็นคนดี ผู้ที่เป็นหัวหน้า นี่รัฐบาลถึงบอกว่าให้เป็นวันหยุด พุทธศาสนาให้เป็นวันหยุดเพื่อให้เราเข้าวัดเข้าวา ถ้าคนเป็นคนดีหมด ผู้ที่ปกครองก็ปกครองได้สบาย

การกระทำนี่ แผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง.. แผ่นดินธรรม จิตใจคนที่เป็นธรรม จิตใจคนที่มีความเป็นสาธารณะ จิตใจผู้ที่เสียสละ จิตใจที่ไม่เอารัดเอาเปรียบกัน เห็นไหม สังคมจะอยู่ด้วยความร่มเย็นเป็นสุข แผ่นดินทองถ้าเกิดขึ้นมา ถ้าหัวใจมันเป็นธรรมนะ แผ่นดินทองนั้นเขาเอามาเจือจานกัน เอามารักษากัน เอามาเผื่อแผ่กัน สังคมนั้นจะร่มเย็นเป็นสุข

ถ้าแผ่นดินทอง เห็นไหม คนแย่งชิงกันจะเอาแต่ทอง สังคมมันจะมีความเป็นสุขไหม? แล้วชีวิตของมนุษย์มีคุณค่ามาก มนุษย์นี่ ในพุทธศาสนาสอนว่า

“การเกิดเป็นมนุษย์นี้แสนยาก”

เปรียบเหมือนเต่าตาบอดอยู่ในกลางทะเล โผล่ขึ้นมาในทะเลนั้นมีบ่วงอยู่บ่วงหนึ่ง ถ้าโผล่ขึ้นมาในบ่วงนั้นจะเกิดเป็นมนุษย์ ถ้าเกิดโผล่ออกมานอกบ่วงนั้น จิตโผล่ขึ้นมาคือปฏิสนธิจิตหนหนึ่ง รอบหนึ่ง เกิดหนหนึ่งๆ ถ้าเกิดในบ่วงนั้นจะเกิดเป็นมนุษย์

นี่ทรัพย์สมบัติที่การเป็นมนุษย์มีคุณค่าที่สุด มนุษย์สมบัติมีคุณค่ามาก ถ้ามนุษย์สมบัติมีคุณค่ามาก เห็นไหม แล้วเราไปแก่งแย่งชิงเงินทองกัน แล้วชีวิตของมนุษย์ล่ะเราเหยียบย่ำความเป็นมนุษย์หรือ? เราเห็น เรามองกันเป็นมนุษย์สิ ว่ามนุษย์มีคุณค่าขนาดไหน ถ้าเราเจือจานให้เขามีความร่มเย็นเป็นสุข

แม้แต่สัตว์นะ เราให้อาหารมัน มันยังรู้จักคุณเลย นี้เขาก็รู้จักคุณของเรา รู้จักคุณผู้ที่เสียสละ แต่ถ้าเป็นกิเลสมันบอกเป็นคนโง่เขลา เป็นคนเสียเปรียบ คนที่ได้เปรียบคือคนที่ได้ผลประโยชน์ คนนั้นจะเป็นผู้ชนะ เห็นไหม

“แพ้เป็นพระ ชนะเป็นมาร”

คำว่าแพ้เป็นพระนี่คนไม่เข้าใจนะ ถ้าแพ้เป็นพระ พระก็อยู่วัดสิ พระไม่ต้องไปยุ่งกับใครมันก็เป็นแพ้วันยังค่ำ.. แพ้เป็นพระ ผู้ประเสริฐ หัวใจที่เป็นผู้ประเสริฐ แพ้เป็นพระ นี่แพ้ทางโลกแต่หัวใจมันประเสริฐกว่าเขา เราเสียสละให้เขา เราให้เขาได้ชุ่มชื่น ให้เขาได้เบิกบาน เรายืนดูเขาได้มีความร่มเย็นเป็นสุข เราจะมีความสุขไหม? ชนะเป็นมาร เอารัดเอาเปรียบเขาไปหมดเลย เหยียบย่ำเขาไปหมดเลย ชนะไปหมด มีแต่ทรัพย์สมบัติหมดเลย ไปที่ไหนไม่มีพรรคมีพวก ไปที่ไหนไม่มีใครเขาเอานะ

“กลิ่นของศีลหอมทวนลม”

กลิ่นของศีล กลิ่นของคุณงามความดีมันหอมทวนลม กลิ่นของการเอารัดเอาเปรียบมันไม่มีใครต้องการ กลิ่นของศีล กลิ่นของธรรมใช่ไหม? ถ้ากลิ่นของศีล กลิ่นของธรรม นี่เราทำคุณงามความดีมันหอมทวนลมนะ เรามองกันแต่ในชาติปัจจุบันนะ เราแสวงหามานี่ปัจจุบันเราจะมีความสุข ปัจจุบันเราจะมีทรัพย์สมบัติ เราจะมีพอใช้พอสอยของเราไป

“ชีวิตนี้มีการพลัดพรากเป็นที่สุด”

สิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นมา มันต้องพลัดพรากจากกันโดยธรรมชาติของมัน แล้วชีวิตของเราต้องออกจากร่างกายนี้ไป จิตวิญญาณที่ออกจากร่างกายนี้ไป.. มนุษย์คืออะไร? มนุษย์ก็เราเป็นมนุษย์ ที่เป็นมนุษย์กันอยู่เนี่ย แต่เวลาพระปฏิบัตินะ เวลาพุทโธ พุทโธ พุทโธไป พอจิตมันสงบเข้ามา อ๋อ.. มนุษย์อยู่ที่นี่!

เราเป็นใคร? เราเป็นนาย ก. ทะเบียนบ้านเปลี่ยนเป็นนาย ข. ก็เป็นนาย ข. แล้ว แล้วรื้อภพรื้อชาติไปรื้อกันที่ทะเบียนบ้านที่ไหน? แล้วชีวิตนี้รั้งมันไว้ได้ไหม? ชีวิตนี้มันต้องตายเป็นที่สุดใช่ไหม? ดูสิเราเป็นวัยรุ่น เราเป็นผู้ที่มีอายุไม่มาก เราก็แสวงหาชีวิตนี้ยังยาวไกล ผู้ที่ชราคร่ำคร่าขึ้นไปเราต้องหาที่พึ่งแล้วนะ มันเตรียมตัวแล้ว เตรียมตัวว่าเราจะไปอย่างไร? เราจะเอาที่ไหนเป็นที่พึ่ง

นี่ชีวิตนี้มีการพลัดพรากเป็นที่สุด ถ้าชีวิตนี้มีการพลัดพรากเป็นที่สุดใช่ไหม ต้องตายเป็นที่สุด แล้วตายเป็นที่สุด ที่แสวงหานี่มันชาติปัจจุบันนี้เท่านั้นเอง แล้วสิ่งที่มา เห็นไหม ดูสิบัว ๔ เหล่า เวลาประพฤติปฏิบัติขึ้นไป บัวใต้น้ำมันประพฤติปฏิบัติไปมันก็แล้วแต่เขาชักนำไป บัวใต้น้ำไม่เห็นเดือนเห็นตะวันนะ นี่บัวปริ่มน้ำ บัวพ้นจากน้ำ

ในการประพฤติปฏิบัติ มันก็มีเข้าไปถึงความเป็นจริงและไม่ถึงความเป็นจริง ถ้าถึงความเป็นจริงนะ อริยสัจมีหนึ่งเดียว ความเห็นต้องมีหนึ่งเดียว ความเห็นอริยสัจ ๒ เอามาจากไหน? ๒ ก็คือกิเลสเราไง ๒ ก็คือความเห็นของเราไง ๒ ก็ทิฐิมานะของเราไง ถ้าเป็นความจริงนี่เป็นหนึ่งเดียวกัน ความจริงมันขัดแย้งกันได้อย่างไร?

ถ้ามีการโต้แย้งกัน ธัมมสากัจฉา เอตัมมังคลมุตตมัง ในเมื่อมีการสนทนาธรรม ถ้ามีการโต้แย้งกันต้องมีผิดคนหนึ่ง แต่เวลาผู้ที่ประพฤติปฏิบัตินะ โสดาบัน สกิทาคามี อนาคามีนี่ไม่มีความผิดพลาด ผิดไม่ได้! เวลาหลวงปู่มั่นสอนนะ “ต้อง! ต้อง! ต้องเป็นอย่างนั้นเลย”

เราออกจากบ้านมา เราขึ้นรถมา เราจะมาวัดนี้เราต้องมาถนนสายนี้เลย ต้องสายนี้อย่างเดียว! ถ้าออกจากสายนี้ไปมันไปที่อื่น ไปวัดอื่นไง มันไปที่อื่นไม่เข้าสายนี้ หลวงปู่มั่นบอก

“ต้อง! ต้อง! ต้อง! ต้องตั้งสติ ต้องทำสมาธิ ต้องจิตสงบขึ้นมา เป็นอย่างอื่นไปไม่ได้! เป็นอย่างอื่นไปไม่ได้!”

ถ้าเป็นอย่างอื่นไปหลวงปู่มั่นผิด พระพุทธเจ้าผิด ผิดเพราะอะไร? ผิดเพราะพระพุทธเจ้าสอนเอง ศีล สมาธิ ปัญญา สิ่งนี้พระพุทธเจ้าวางไว้เอง แล้วใครมันจะมาลบล้างพระพุทธเจ้า ถ้ามันลบล้างพระพุทธเจ้า มันก็เก่งกว่าพระพุทธเจ้า เห็นไหม นี่ถึงบอกว่าต้องอย่างเดียว ถ้าการปฏิบัติต้องเหมือนกัน ต้องเป็นไปทางเดียวกัน ต้องเหมือนกันเลย แล้วธัมมสากัจฉา เวลาผู้ปฏิบัติไปมันต้องเหมือนกัน

จิตสงบอย่างไร? จิตไม่สงบ.. โทษนะ มือเรานี่เปื้อนขี้ แล้วเปิบอาหารใส่ปากใครกินลง ถ้ามือเปื้อนขี้ ไม่ล้างมือก่อน เปิบอาหารเข้าปากไหวไหม? มือเปื้อนขี้ ต้องล้างมื้อให้สะอาดก่อน พอล้างมือให้สะอาดแล้วมันถึงจะเปิบข้าวใส่ปากได้

จิตมันเปื้อนด้วยขี้โลภ ขี้โกรธ ขี้หลง มันขี้หลงๆๆ พอขี้หลงมันหลงตัวมันเอง มันก็ว่าสิ่งนี้เป็นธรรมๆ มันขี้! แต่ขี้อย่างนี้มันเป็นขี้นามธรรมที่มันไม่มีกลิ่นกระทบเรา แต่ถ้าเป็นขี้จริงๆ นะ มันเปื้อนมือเรานะ ขี้โลภ ขี้โกรธ ขี้หลง แล้วภาวนากันไปเลย ใช้ปัญญากันไปเลย ใช้ปัญญาไปเลย ขี้ทั้งนั้น!

เพราะมันขี้หลงไง แต่เพราะขี้หลงถึงไม่กล้าออกไปธัมมสากัจฉา ออกไปตามความเป็นจริง เก็บตัวซุกซ่อนไว้ นี่แล้วสร้างกระแสให้กระแสปกคลุม.. แต่ถ้าเป็นครูบาอาจารย์ของเรานะ พระอัญญาโกณฑัญญะเป็นสงฆ์องค์แรกของโลก พระอัญญาโกณฑัญญะเอาหลานนะ เอาพระปุณณมันตานีบุตรมาบวชองค์เดียว พระอรหันต์นะเป็นสงฆ์องค์แรกของโลก

สิทธิ เห็นไหม เวลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตั้งพระสารีบุตร พระโมคคัลลานะเป็นอัครสาวกเบื้องซ้ายและเบื้องขวา นี่พระติเตียนกันมาก ติเตียนว่าทำไมไม่ตั้งพระอัญญาโกณฑัญญะ เพราะเป็นสงฆ์องค์แรกของโลก ทำไมไม่ตั้งพระอัญญาโกณฑัญญะเป็นอัครสาวกเบื้องซ้ายและเบื้องขวา ทำไมไปตั้งพระสารีบุตร พระโมคคัลลานะ.. ตั้งพระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะเพราะพระสารีบุตรและพระโมคคัลลานะท่านทำของท่านมา ท่านปรารถนามาเป็นอัครสาวกเบื้องซ้ายและเบื้องขวา ในเมื่อปรารถนามาท่านต้องสร้างของท่าน

คือจะเป็นองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามันต้องมีบารมี ต้องสร้างเป็นพุทธภูมิมา คือสร้างพื้นฐานมา พระสารีบุตรกับพระโมคคัลลานะก็สร้างของท่านมา แต่พระอัญญาโกณฑัญญะท่านสร้างของท่านมาอีกอย่างหนึ่ง แล้วเวลาตรัสรู้ เวลาเป็นสงฆ์องค์แรกแล้วไม่ได้สอนใครเลยอยู่ในป่าในเขา

นี่อยู่ในป่าในเขา เป็นพระอรหันต์ เป็นสงฆ์องค์แรกของโลก เป็นพี่ใหญ่ แต่อยู่ในป่าตลอดนะ เอาหลานมาบวชอยู่คนเดียว แต่พระสารีบุตรสร้างมา พระสารีบุตรเป็นเสนาบดีธรรม เวลาพระพุทธเจ้าเผยแผ่ธรรม จะสั่งให้พระสารีบุตรไปที่ไหน นี่ชาววัชชีบุตรรับเงินรับทอง รับสิ่งต่างๆ นะ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าบอก

“สารีบุตร เธอต้องไปแก้ไข”

พระสารีบุตรบอกว่า “ไปไม่ไหว เพราะพระที่นั่นเป็นพระที่นักเลง พระที่มีกำลังมาก ไปแล้วมันจะสู้เขาไม่ได้”

“สารีบุตร เธอจงเอาพระไป เอาพระไปให้มากกว่า แล้วให้ลงพรหมทัณฑ์เขา ไม่ให้อยู่ในสถานที่นั้น”

เพราะความเห็นผิด เวลาเทศน์ได้รับเงินได้รับทอง ได้รับต่างๆ สมัยพุทธกาลมีมาหมดแล้วแหละ เพียงแต่ว่าในเมื่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังมีชีวิตอยู่ เห็นไหม ยังแก้ไขสิ่งต่างๆ ได้ นี่มีพระฝรั่งไปหาหลวงตามากเรื่องนิกายต่างๆ บอกว่าองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นพระอรหันต์ แล้วพวกเรามั่นใจว่าหลวงตาเป็นพระอรหันต์ จะให้สมานสังวาสไง

หลวงตาบอก “เราไม่ใช่พระพุทธเจ้า ไม่ใช่เจ้าของศาสนา ทำไม่ได้หรอก”

ทำไม่ได้ไงแล้วมันปล่อยไปตามสัจธรรม ธรรมมันเป็นอย่างนั้นมันเป็นไป ความเห็นของคนมันแตกต่างกันไป

นี้พุทธศาสนาไง พุทธศาสนาเป็นศาสนาของสัตบุรุษ ไม่ใช่ศาสนาของโมฆบุรุษ.. สัตบุรุษ เห็นไหม สภา ถ้าเป็นสัตบุรุษนั้นถึงเรียกว่าสภา ถ้าเป็นคนพาล สภานั้นประชุมขนาดไหนก็ไม่ถือว่าเป็นสภา สภานี่ธรรมสภา สิ่งที่เป็นธรรมสภาเราคุยกันด้วยเหตุด้วยผล ด้วยเหตุด้วยผลต้องมีหลักฐาน มีทุกอย่างรองรับ มันมีที่มาที่ไป

ธรรมะไม่ได้ลอยมาจากฟ้า การเกิดมานั่งอยู่ที่นี่กัน นี่เราบอกว่าคนที่นั่งอยู่นี่เกิดมาจากไหน? ทุกคนบอกเกิดจากท้องพ่อท้องแม่ แต่ในธรรมนะเกิดจากกรรม เราทำกรรมดีกรรมชั่วมา กรรมนี่เพราะจิตอยากเกิดอีกมหาศาล เห็นไหม มันเกิดจากกรรม กรรมนี่จำแนกสัตว์ให้เกิดแตกต่างกัน พ่อแม่เดียวกัน ลูกหลายๆ คน ลูกจริตนิสัยก็ไม่เหมือนกัน ความคิดความเห็นของลูกไม่เหมือนกัน กรรมของเขามาหลากหลายแตกต่างกัน กรรมจำแนกสัตว์ให้เกิดแตกต่างกันไป

มันมีที่มาที่ไปหมด ชีวิตที่นั่งอยู่นี่มันมีที่มาที่ไป เพราะกรรมดีกรรมชั่วมันพาเรามา แล้วกรรมดีกรรมชั่วมันจะพาเราไป จิตนี้ไม่มีที่สิ้นสุด มันมีเหตุมีผล ธรรมะก็เหมือนกัน มันมาจากไหน? นี่มันจิตสงบอย่างไร? จิตสงบแล้ววิปัสสนามีการกระทำอย่างไร? ไม่ลอยมาจากฟ้า

นี่มันไม่มีทางอื่น ต้องเป็นทางนี้ทางเดียว ทางนี้ทางเดียวมันมีผิดมีถูกนะ ถ้าทางเดียวที่ถูก เขาพาไปถูกมันก็ถูก ถ้ามีทางเดียว แต่ทางเดียวพาไปผิดมันก็ผิดหมดแหละ มันผิดหมดแหละ แต่ก็ทางเดียว ทางนี้ก็ผิดหมด

ไม่เหมือนครูบาอาจารย์ที่ท่านเป็นจริงนะ ต้องเป็นอย่างนี้ “หนึ่งไม่มีสอง” ต้องเป็นอย่างนี้! ต้องเป็นอย่างนี้! หลวงปู่มั่นเวลาแก้จิตนะ “ต้องเป็นอย่างนี้เลย!” แล้วเราทำไปนะ เอ๊อะ! ทำไมครูบาอาจารย์เราเวลากราบพระพุทธเจ้าทำไมกราบจากหัวใจ สังเกตได้ครูบาอาจารย์ที่ท่านถึงธรรมนะ ท่านจะซึ้งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเหนือหัวเลย เพราะเราไปรู้อะไรก็แล้วแต่ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ารู้ก่อนเรา แล้วบอกเรา วางรากวางฐานไว้ให้เราก้าวเดิน มันซึ้งหัวใจนะ

นี่เวลาปฏิบัติไปใครเริ่มปัญญาหมุนนะ อู้ฮู.. ทำไมมันละเอียดขนาดนั้น ละเอียดขนาดนั้น ละเอียดขนาดไหนนะมันพื้นฐาน.. ยังหรอก มันจะละเอียดกว่านั้นมหาศาล ละเอียดจนพระพุทธเจ้าแบ่งขั้นตอนมาเลย ปัญญา มหาปัญญา เห็นไหม สติปัญญา สติ มหาสติ สติอัตโนมัติ.. ปัญญา มหาปัญญา ปัญญาอัตโนมัติ

ปัญญาที่มันเข้าไปนี่มันลึกซึ้งแตกต่างกับที่เราคุยกันอยู่นี้เยอะนัก สิ่งที่เราคุยกันมันเป็นตรรกะ มันเป็นจินตนาการ พอจินตนาการไปเราไม่มีจุดยืนกัน เราหลักลอย โอ้โฮ! มันสุดยอด สุดยอด.. ขี้! ขี้หลง ขี้ทั้งนั้น!

ถ้าเป็นความจริงนะ มันไม่มีขี้ เอ้อเหอ! เอ้อเหอ! มันมีจุดยืน จุดยืนของจิตมันรับรู้ รับรู้แล้วมันแก้ไข มันเปลี่ยนแปลง แล้วซึ้งใจมาก แล้วไม่หลักลอย หลักนี่มั่นคงมาก พระอริยบุคคลมันจะหลักลอยได้อย่างไร? พระอริยบุคคลมั่นคง แล้วขยับไปไหนนี่สุดยอดเลย แล้วรู้หมด

“อย่าดูถูกความนิ่งอยู่ของพระอริยเจ้า”

แต่พวกเราพวกหลักลอย เหมือนปุยนุ่นมันหมุนไปบนอากาศ อู้ฮู ว่าง สุดยอดเลย ปุยนุ่นมันลอยไปบนอากาศ แต่พระอริยเจ้าไม่เป็นอย่างนั้น ไม่เป็นอย่างนั้นหรอก

นี่พูดถึงศาสนาของสัตบุรุษ กับศาสนาของโมฆบุรุษ เรานะเราเป็นชาวพุทธ ศาสนานี้ควรแก่มนุษย์ มนุษย์ที่มีปัญญา สัตว์มันทำดีทำชั่วได้ แต่สัตว์มันไม่มีปัญญาเหมือนเรานะ สัตว์มันไม่มีปัญญา ไม่มีสติเหมือนเรา เรามีสติปัญญาแล้ว สติปัญญาต้องเป็นปัจจัตตัง เป็นสันทิฏฐิโก

พระพุทธเจ้าบอกอย่างนี้ เห็นไหม เวลาครูบาอาจารย์ท่านบอกว่า “ถ้าเป็นพระอรหันต์ต้ององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ารับประกัน ต้ององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นคนค้ำประกัน” ไม่ใช่ ธรรมะค้ำประกัน เกิดในธรรม!

นี่จิตนี้กลั่นมาจากอริยสัจ จิตนี้กลั่นออกมาจากอริยสัจ ถึงที่สุดแล้วถ้าใครไม่ทำลายจิตนี้ จิตนี้เข้านิพพานไม่ได้ ถ้าจิตนี้เข้านิพพาน ตัวจิตจะไปขวางนิพพานอยู่ จิตนี้ต้องทำลายมัน ถึงที่สุดนะจิตนี้กลั่นออกมาจากอริยสัจ โสดาบัน สกิทาคามี อนาคามี พอถึงอนาคามี เห็นไหม ว่าง ว่าง เรือนว่าง ว่างหมดเลย แล้วถ้าไม่ได้ทำลายมัน ไอ้ว่างๆ นั้นจะไปขวางอยู่

นิพพานว่างหรือ? ว่างคู่กับไม่ว่าง นิพพานสว่าง.. สว่างคู่กับมืด นิพพานคู่กับอะไร? นิพพานคู่กับอะไร? นิพพานคือนิพพาน! แล้วถ้าคนไม่รู้จักนิพพาน มันพูดนิพพานผิดหมดแหละ ถ้าคนรู้จักนิพพานนะ มันพูดนิพพานถูกหมดแหละ เห็นไหม มันมีที่มาที่ไป มันมีการดำเนินงานของมัน มันมีหมดนะ แล้วธัมมสากัจฉาคุยกันได้

นิพพานพูดไม่ได้ แต่ครูบาอาจารย์พูดได้ รู้ได้ จำได้ ถ้าจำไม่ได้ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจำสามเณรราหุลได้อย่างไร? องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจำพระเจ้าสุทโธทนะได้ไหม? ทำไมพระเจ้าสุทโธทนะไปนิมนต์พระพุทธเจ้ากลับมาสั่งสอนที่กรุงกบิลพัสดุ์ เห็นไหม แล้วไม่ได้นิมนต์ไว้ พระพุทธเจ้าเช้าขึ้นมาออกมาบิณฑบาต

โอ้โฮ.. พระเจ้าสุทโธทนะเป็นกษัตริย์ แล้วลูกกษัตริย์มาบิณฑบาตอยู่ สมัยนั้นศาสนาเพิ่งมีใหม่ก็ยังไม่เข้าใจ ก็ว่าเป็นขอทาน โอ้โฮ.. ไปยืนขวางพระพุทธเจ้านะ บอกว่า

“ทำไมทำลายพ่อขนาดนี้ ทำไมมาทำลายชื่อเสียงพ่อขนาดนี้”

“อ้าว.. ก็พ่อไม่นิมนต์ พ่อนิมนต์มาเทศน์ แต่พ่อไม่นิมนต์ฉัน ไม่นิมนต์ก็ต้องออกบิณฑบาต”

“อย่างนั้นนิมนต์”

นี่พ่อไม่นิมนต์ คำว่าพ่อไม่นิมนต์นี่คืออะไร? ทำไมจำได้ล่ะ? เห็นไหม พระอรหันต์ก็ยังสื่อสารได้ พูดได้ จำได้ สิ่งต่างๆ ได้ แต่จิตอันนั้นไม่เป็น จิตอันนั้นพ้นออกไปจากกิเลส จิตอันนั้นว่างจากกิเลส จิตอันนั้นสูญจากกิเลสแต่มีอยู่ ของมันเป็นความจริงอย่างนั้น ถึงสื่อสารได้ จับต้องได้ คุยกันได้ รู้ได้

นี่ศาสนาพุทธควรแก่มนุษย์ แล้วควรแก่สัตบุรุษ ศาสนาพุทธไม่ควรแก่โมฆบุรุษ เพราะโมฆบุรุษนั้นเอาศาสนานี้มาเป็นประโยชน์กับตัวเอง แต่ศาสนานี้เพื่อมนุษย์ มนุษย์ทุกคนมีสิทธิเสรีภาพเท่ากัน เห็นไหม เวลาครูบาอาจารย์..

นี่พระสารีบุตรเป็นลูกศิษย์องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พอตรัสรู้ธรรมขึ้นมาแล้ว พระอัสสชินอนอยู่ทางไหน จะกราบพระอัสสชิทุกเที่ยวไป เพราะพระอัสสชิเป็นคนชักนำเข้ามาสู่ศาสนา พระอัสสชิเป็นคนเทศน์ให้พระสารีบุตรฟังเป็นครั้งแรก พระสารีบุตรได้โสดาบันมาจากพระอัสสชิ

แต่จริงๆ แล้วพระสารีบุตรก็ได้ธรรมจากใจของพระสารีบุตร เพราะพระสารีบุตรสร้างมา ปรารถนามาเป็นอัครสาวกเบื้องขวา แต่ด้วยสายบุญสายกรรม เห็นไหม เวลาจะนอนจะกราบถึงพระอัสสชิ พระอัสสชินอนอยู่ทางทิศไหนจะกราบพระอัสสชิก่อน กราบทางนั้น มันซึ้งบุญซึ้งคุณไง มันซึ้งมาก ถึงพระสารีบุตรเป็นอัครสาวกเบื้องขวานะ แต่ทำไมกราบพระอัสสชิล่ะ? กราบด้วยบุญด้วยคุณอันนั้น กราบด้วยความซึ้งบุญซึ้งคุณ

สิ่งที่เป็นการแสดงออกของผู้เป็นธรรม มันจะซึ้งใจเรามาก ซึ้งใจมาก มันไม่กล้าทวนกระแสไง นี่ไม่กล้าสวนกระแสองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่กล้าสวนกระแสธรรมและวินัย มันลงธรรมและวินัย

ธรรมและวินัย จิตนี้เป็นธรรม มันจะเคารพบูชาในหัวใจ การแสดงออกของพระอริยเจ้านิ่มนวลมาก กิริยาข้างนอกมันอีกเรื่องหนึ่งนะ แต่เรื่องที่เป็นจริง เป็นความจริง

วันนี้วันสำคัญทางพุทธศาสนา เห็นไหม มันสำคัญอย่างนั้นเพราะเราสำคัญ เราเป็นมนุษย์เราซึ้งในศาสนา เราถึงมาทำบุญกุศลกันเพื่อเราทั้งนั้น เอวัง