ท่านพระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต ท่านสอนอย่างผู้รู้จริง ผู้รู้ทางพ้นทุกข์ ผู้เริ่มปฏิบัติอุปมาคลำหาทาง ท่านเมตตาสอนบอกทางให้

เรื่องนอก - ใน การพิจารณาขันธ์หยาบ กลาง ละเอียด เป็นงานภายใน ยังมีชอบมีชัง ยังไม่ได้สมุจเฉทปหาน สังโยชน์ไม่ขาด ให้กลับมาทำสัมมาสมาธิ พิจารณาซ้ำ ส่วนพระวินัยเกี่ยวกับเงินทองของภายนอก ผู้ปรารถนาพ้นทุกข์ เงินทองไร้สาระ ไม่มีความหมาย เรื่อง “เมื่อใจหมดศรัทธาท้อแท้สิ้นหวังต่อวัด ต่อสังคมสงฆ์ ต่อการภาวนา” ให้สลัดอารมณ์เหล่านี้ทิ้งไปและให้ใช้สติปัญญาพลิกแพลงมุมมองความเห็น ทำให้พอดี อย่าทำขาดทำเกินไป ส่วนจิตอาสาวัดพูดจาไม่ดีใส่โยมมาวัด ทำเกินเหตุ ใครมาวัดต้องเคารพสถานที่ ทำตามกติกาวัด ให้มีน้ำใจต่อกัน

การภาวนาคราวเริ่มต้นยากอุปมาคลำหาทาง หลวงปู่มั่นไม่ให้ออกนอกอริยสัจ ท่านเน้นพ้นทุกข์ไม่เน้นอภิญญา เรื่องทาน ศีล ภาวนา เป็นของฆราวาส ส่วนศีล สมาธิ ภาวนา เป็นของนักปฏิบัติมาจากรากเหง้าเดียวกันแต่ต่างกันที่หยาบละเอียด ภาวนามีอานิสงส์มากที่สุด เรื่องสงเคราะห์ตน ศาสนาสงเคราะห์โลกได้ กรณีพระเอาเงินที่โยมถวายส่วนตัวให้อดีตภรรยาสร้างบ้าน ไม่ผิด เป็นโลกวัชชะ ส่วนเรื่องชีวิตคนมาภาวนาที่วัด เดินจงกรมเองโดยไม่ได้บังคับ ทำได้จริงเป็นมงคลชีวิต ส่วนอุบายวิธีรักษาให้มั่นคง ต้องมีจุดยืน ต้องภาวนาต่อไปก็จะพบทาง